ADEP GÜZ DÖNEMİ SEMİNERLERİ TAMAMLANDI
YEKDER Yetişkin Eğitimleri Komisyonu tarafından çevrimiçi olarak gerçekleştirilen Ailede Din Eğitimi Programı (ADEP) çeşitli şehir ve ülkelerden anne-baba ve eğitimcilerin katılımlarıyla tamamlandı.
Altı hafta boyunca her hafta iki oturumla gerçekleşen programın ilk semineri Doç. Dr. Emine Keskiner tarafından sunuldu. Keskiner, “İslam Geleneğinde Ailenin Eğitimsel Rolü” başlıklı sunumunda İslam düşünürlerinin aile, eğitim ve ahlak konularındaki görüşlerine yer verdi. Keskiner, ebeveynlerin çocuğunda olmasını dilediği davranışları öncelikle kendisinin uygulaması gerektiğine dikkat çekti.
Doç. Dr. Muhammet Öztabak’ın ikinci oturumda yer alan “Çocuğumu Tanıyor Muyum?: Çocuk Gelişimi” başlıklı sunumunda ebeveynin çocuğunu tanıyabilmek için öncelikle kendisini tanıması gerektiğini, sonrasında gelişim aşamalarını bilmesinin gerekliliğini vurguladı.
Üçüncü seminer Öğr. Gör. Elif Konar Özkan’ın “Ebeveyn Tutumları ve İletişim” başlığıyla gerçekleşti. Ebeveyn çeşitlerini ele alan Özkan, anne baba tutumlarının en belirgin özelliğinin duygusal ilişki boyutu ve denetim boyutu olduğunu ifade etti. “Çocuk, sevgi ve ilgi ortamında anne-babanın ve toplumun standartlarına uymak için çaba gösterir, ebeveynin sevgisini kaybetmekten korkar ve çekinir. Dolayısıyla sağlıklı bir etkileşim ortamında uygun davranışları öğrenir, sert kurallara gerek kalmaz” dedi.
“Çocukların Dinî Terbiyesinde Ev Düzeni” konulu dördüncü seminerde Saliha Kızılkaya, evde dini gelişimi teşvik eden unsurlar kapsamında zaman ve mekânda yapılabilecek düzenlemeleri ele aldı. Ev dekorundan sofra düzenine, bitki yetiştirmekten evin süslenmesine dek birçok unsurun dini gelişimdeki rolüne değindi. Öte yandan ev ortamını kuran ve şekillendiren etmenler olarak ebeveyn tutumları, yakın akraba ve çevre tutumlarının dini gelişimdeki kritik rolü işlendi.
Doç. Dr. Ayhan Öz, beşinci seminerde “Çocukların İman Gelişimini Nasıl Destekleyebiliriz?” konusunu ele aldı. İnanç gelişiminin aşamalarını ele alan Öz, inanma kabiliyeti (fıtrat) ve ebeveynin bu noktada etkilerinden bahsetti. Çocuklukta yaş dönemlerine göre değişen gelişim özellikleri ele alındı. Bununla birlikte çocukları yaş, cinsiyet, kimlik konularında iyi tanımamız gerektiği, sevgi, saygı ve güven üzerine ilişki inşa etmenin öneminden bahsedilen seminerde, sürekli nasihatten uzak durmamız gerektiği ve dini, bilgi aktarmaktan ibaret zannetmememiz gerektiği vurgulandı.
Doç. Dr. Banu Gürer, “Gençlerin/Ergenlerin İman Gelişimlerini Nasıl Destekleyebiliriz?” seminerinde modern psikoloji ve İslam’a göre ergenlerin özelliklerinden ve bu süreçte dini gelişimin aşamalarından bahsetti. Dini şuurun uyanıp mükellefiyetin başladığı, çeşitli bunalım ve şüphelerin yanı sıra dini tutumların belirginleştiği bu dönemde gençlere ulaşma stratejileri ele alındı. Duygu destekli bir yaklaşımın önemine değinildi.
“Çocukların İbadete Teşviki ve İbadet Eğitimi” konulu sunumuyla Dr. Öğr. Üyesi Esra İleri Türk; ibadet eğitiminde tedrîcilik, kolaylaştırma, sevdirme, tutarlılık ve ölçülülük gibi temel ilkeler bağlamında ibadetlerin kazandırılması süreçlerini ele aldı. İbadetin etkilerine değinirken eğitimin hassasiyetle yapılması gerektiğini de vurguladı.
Prof. Dr. Cemil Oruç “"Çocukların Ahlaki Gelişimini Nasıl Destekleyebilirim?" seminerinde rol modellik süreçleri ve ahlak eğitimindeki temel süreçler, ele aldı. Çocuklara rol model olarak örnek gösterilecek kişilerin kendi zamanındakilerden vermenin daha zor olması hasebiyle tarihi şahsiyetlere gittiğimizi ifade etti. Utanma, suçluluk ve empati duygularının çocukta ilk uyanan duygulardan olduğu ve ahlaki gelişimi ilk sırada etkilediğinden bahsedildi. Ahlaki gelişimi destekleme noktasında pro-sosyal (bilim yanlısı) davranışların, yani karşılık beklemeden yapılan iyiliklerin öneminden bahsedildi. Bu davranışların öğretilmesinin çocukta, bu dünyada yalnızca kendisinin yaşamadığının bilincine vakıf olmasını sağlayacağından bahsedildi.
Ayşe Öztürk, “Çocukların Kur’an-ı Kerim Eğitimine Nasıl Yardımcı Olabiliriz?” başlıklı sunumunda çocukların Kur’an-ı Kerim’in okuyuşuna, içeriği ve hayatımızdaki rehber rolünü öğrenmeleri yönünde ebeveynlerin neler yapabileceklerini ele aldı. Çocuklar için ibadet de olsa anne babanın yaptığı her şeyin bir oyun olduğunu söyleyen Öztürk, çocukların yaş ve gelişim özelliklerini dikkate alarak anlatım ve örneklendirme yapmanın önemine değindi.
Kevser Yılmaz “Ebeveynlerin Yararlanabileceği Yazılı, Görsel, İşitsel Kaynaklar” başlıklı seminerinde çocuk kitaplarının materyal olarak kullanımını ele aldı. Çocuk kitaplarının bir yaşam kılavuzluğu rolü üstlendiklerini vurgulayan Yılmaz, çocuk kitaplarının çeşitli bilişsel ve psikolojik faydalarına değindi. Çocukların yaş grubu ve gelişim özelliklerine göre kitap seçiminde dikkat edilmesi gerekenlerden bahsetti ve bir çocuk kitabı nasıl okunmalı sorusuna cevaben Tostoroman çocuk kitabının sesli anlatımını gerçekleştirdi.
ADEP seminerlerinin sonuncusu, Doç. Dr. Bilal Yorulmaz, “Medya ve Ailede Din Eğitimi” başlıklı sunumunda ebeveynlerin çocukların izleme alışkanlıkları ile ilgili almaları gereken önlemleri ele aldı. Film ve dizi izlerken bir izleme kılavuzuna sahip olmamız gerektiğinizin vurgulandığı seminerde dezenformasyon ve mezenformasyon kavramlarından bahsedildi. Doğru habere ulaşmanın önemi, sosyal medya üzerinden ulaşılan bilgilerin teyit edilmesi ve hemen yayılmamasının önemi üzerine konuşuldu.
Katılımcılardan gelen yorum ve değerlendirmeler ile ADEP 2022 güz dönemi nihayete erdirildi.