İslam medeniyet
mirası ile uyumlu bir eğitim metodu geliştirmek, Batılı kuram ve uygulamaları
tartışmaya açmak ve İslam eğitiminin imkânı hakkında fikir alışverişleri yapmak
için YEKDER
DEA Din Eğitimi Akademisi ve Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi iş
birliği ile düzenlenen ICIE Uluslararası
İslam Eğitimi Kongresi 2019, 12-13 Nisan tarihlerinde Fatih Sultan Mehmet
Vakıf Üniversitesi Topkapı Yerleşkesinde gerçekleştirildi.
Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi rektör
yardımcısı Prof. Dr. Zühtü Hakan Akpolat’ın selamlama konuşması ile başlayan
ICIE 2019, İLKE İlim Kültür Derneği Mütevelli Heyeti başkanı Prof. Dr. Nihat
Erdoğmuş, YEKDER Yönetim Kurulu Başkanı Sedat Özgür ve Din Eğitimi Akademisi
Başkanı Arife Gümüş’ün selamlama konuşmaları ile devam etti.
“Hayatın tamamını kuşatan ve bütün
farklılıkları bir arada barındırabilecek, hayatın herhangi bir alanında ihmal
edilmiş bir alan bırakmayan bir perspektif olarak biz ‘İslam Eğitimi’ kavramını
eğitim alanına bir nevi teklif olarak sunuyoruz”
DEA Din Eğitimi
Akademisi başkanı Arife Gümüş Türkiye’de “din eğitimi” kavramının kullanımına
dikkat çekerek şunları dile getirdi:
"Modern
eğitim paradigmasının hâkim olduğu eğitim sisteminde, din eğitimi çok sınırlı
bir alana hitap ediyor. Dolayısıyla bugün eğitim sisteminin kullandığı teori ve
metodoloji dikkate aldığımızda, üretmeye çalıştığı insan tipinde bazı
problemler oluşturmaya başladığını fark ediyoruz. Bu yeni insan tipinin
üretilmesinde, daha güçlü, daha kuşatıcı, daha kapsamlı hayatta tabii olan her
ne varsa ona hükmeden, güçlü bir perspektife ihtiyaç olduğunu fark ettik. Bu
perspektif bizim için İslam. Hayatın tamamını kuşatan ve bütün farklılıkların
bir arada barındırabilecek, hayatın herhangi bir alanında ihmal edilmiş bir
alan bırakmayan bir perspektif olarak biz 'İslam eğitimi' kavramını eğitim
alanına bir nevi teklif olarak sunuyoruz."
Selamlama konuşmalarının ardından “Madrasah
in its Own and Others’ Terms: Contesting Narratives between Community
and State/Kendisinin ve Ötekinin Gözünden Medrese: Toplum ve Devletin Çelişen
Anlatıları” başlığı ile Oxford
Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mohammad Talib açılış
konuşmasını gerçekleştirdi. Mohammad
Talib, konuşmasında, Batı’nın medreselere islamofobik bir önyargıyla
baktığından ancak İslam dünyasının da miras aldığı medreselerin sosyo-kültürel,
sosyo-ekonomik ve sosyo-politik alanlardaki potansiyelinden yararlanma
noktasında yetersiz kaldığının altını çizdi ve İslam Eğitimi meselesinin saha
temelli çalışmalarla ele alınması gerektiğini kaydetti.
Paralel oturumlar ile devam eden kongrenin ikinci gününde, Necdet
Subaşı ve Mustafa Gündüz’ün iştirak ettiği bir özel oturum yapıldı.
Necdet Subaşı, yeni bilme biçimleri başlıklı konuşmasında değişen eğitim paradigmasının bilme biçimlerine etkisine dikkat çekti. Özellikle bilginin üretiminde Müslümanların yeri üzerine düşünülmesi gerektiğini vurguladı. “Muallimden Öğretmene Eğitimcinin Misyon ve Değeri” başlıklı konuşmasında Mustafa Gündüz, muallimden öğretmene geçen eğitimcinin isim değişikliği ile birlikte misyonunun da değiştiğini ifade etti.
Türkiye’de bir ilk olan Uluslararası İslam Eğitimi Kongresi 2019, ilklere
ev sahipliği yapmaya devam ediyor!
İnsan yetiştirme düzeninde bütünlük arayışının bir neticesi olan
Uluslararası İslam Eğitimi Kongresi bu amaçla İslam Eğitimi Perspektifinden Fen Bilimleri oturumunda yeni bir
ilke imza attı. Oturum konuşmacılarından Ümit Güneş “Tabiattaki Tasarım”
başlıklı konuşmasında insanın doğa ile irtibatının nasıl olması gerektiğine ve
İslam’ın tabiat-insan ilişkisindeki ilkelerine dikkat çekti. İslam
Eğitimi Perspektifinden Fen Bilimleri oturumunun diğer konuşmacısı M. Zahid
Güneri, “Veri Bilimleri” başlıklı sunumunda Allah’ın Adem’e eşyanın ismini
öğretmesini nasıl anlamalıyız? Bildiğimizden emin miyiz? Gibi sorular üzerinden
veri bilimlerinin zihinsel arka planına dair açıklamalar da bulundu. Diğer
konuşmacı M. Erkan Karabekmez, “Yaşambilimlerinde Yeni Eğilimler” başlıklı
konuşmasında sosyal bilimlerin yaşam bilimlerine olan mesafesinin sonuçlarını
ele aldı. Yaşam Bilimlerinin evrimsel gelişimini ve yaşam bilimlerindeki
paradigma değişimlerini ele aldığı konuşmasında Karabekmez, bilim ve teknik
alanına yeni bir bakışa ihtiyaç olduğunun altını çizdi.
ICIE 2019’da Aile Oturumu gerçekleşti!
ICIE 2019’da aile konusuna ayrıca yer verildi. Aile oturumunu
yöneten DEA Başkanı Arife Gümüş YEKDER DEA olarak kapsamlı bir aile
çalışması hazırladıklarını paylaştığı
oturumda ailenin bir reel zeminde bütünlük içerisinde ele alınmasını
önemsiyoruz bu nedenle ailenin mevcut problemleri, çözüm önerileri ve politik
zeminde ele alınışını tartışmak istedik dedi. Aile özel oturumunda “21.
Yüzyılda Ailede Din Eğitimine İlişkin Meydan Okumalar ve Çözüm Yolları başlıklı
konuşmasında Bilal Yorulmaz aile kurumunun günümüzde ve gelecekte yeni ilişki
biçimleri açısından bazı tehditlerle karşı karşıya olduğunu aile üyelerinin bu
tehditleri bertaraf edebilmesi için daha güçlü bir aile içi iletişime sahip
olmaları gerektiğini vurguladı. Aile eğitiminde Örnek uygulamaları paylaştığı
konuşmasında Gülsüm pehlivan Ağırakça özellikle sivil alanda aile eğitimlerinin
her geçen gün önem kazandığını YEKDER’in geliştirdiği Ailede Din Eğitimi
Prorgramı (ADEP)’in bu anlamda büyük bir boşluğu doldurduğunu ifade etti. Merve Akkuş Güvendi Dünya’da ve Türkiye’de
Devletlerin aile politikalarını ele aldığı konuşmasında nüfus ve ekonomi
politikalarının aile politikalarındaki belirleyiciliğine dikkat çekti.
Demografi ve isthidam üzerinden devletlerin aile çalışmalarını izleyen
konuşmasında aile politikalarının tanımı, kapsamı ve
sınıflandırmasının sadece kavramsal değil, aynı zamanda değer temelli
olduğundan bahsetti.
Özel oturumun ardından
yapılan üç paralel oturum ile kongre sona erdi!
Gana, Kongo, Bangladeş, İngiltere, Rusya,
Cezayir, Suriye, İran, Hindistan, Pakistan, Fransa, Kırgızistan, Güney Afrika,
Burkina Faso, Nijerya gibi 15 farklı ülkeden akademisyenlerin, öğretmenlerin, araştırmacıların
ve öğrencilerın katılım sağladığı kongrede, İslam’ın insan ve evren uyumunu
temel alan yaşam biçiminin, eğitimde nasıl alternatif bir öğretme-öğrenme
kaynağı olarak değerlendirilebileceği üzerine belirlenen farklı temalar altında
20 paralel oturumda gerçekleşti. Okul öncesi eğitimden, değerler eğitimine,
sosyal bilimlerden, eğitim düşünürlerine kadar oldukça geniş bir skalada tema
çeşitliliği sunan ICIE 2019’da, özellikle “İslam Eğitimi Perspektifinden Fen
Bilimleri” temalı oturumda sunulan tebliğler ile oldukça eksik bırakılan bir
alana ilk adım atılmış oldu. Oturumlarda Türkçe, Arapça ve İngilizce olmak
üzere üç dilde 78 bildiri sunuldu.
Kongrede
katılımcıların tamamının üzerinde ittifak ettiği nokta, Batılı eğitim
biçimlerinden neredeyse sorgusuzca modellenen eğitim tarzlarının dışında,
kaynağını İslam kültürünün ve yer aldığı muhtelif coğrafyaların sosyo-kültürel
yapılarının göz önünde bulundurulduğu alternatif bir eğitim tarzının mümkün
olduğu, bu imkanların teorik ve pratik çalışmalarla çoğaltılması gerektiği
yönünde oldu.
Uluslararası
İslam Eğitimi Kongresi, ülkemizde ve dünya ülkelerinde büyük bir eğitim açığına
alternatif yollar sunarak alanında ilk ve tek çalışma olma özelliğini
korumaktadır.